سمیه اراضی
اهمیت خواب کنکوری ها
برای این که در روز پس از 8 ساعت خواب از خواب بیدار شده و برای 10 دقیق ورزش کنید. به این صورت این مورد به عادت شما تبدیل شده و سرحال تر و با انرژی تر به درس خواندن ادامه می دهید.
آنچه که پس مهم است. استفاده از وقت های بیداری در مرحله ی اول است و سپس استاندارد کردن زمان خواب! در صورتی که زمان خواب شما بیش از این مقدار باشد خود یک انرژی منفی در شما و در روند مطالعه ایجاد می کند و باعث می شود که در آینده و در ادامه ی راه برای کنکور با مشکل رو به رو شوید.
برنامه‌ریزی منظم و هدفمند داشته باشید. در این برنامه‌ریزی به زمان‌های مناسب برای مطالعه توجه کنید و زمان خواب مناسب را در نظر بگیرید.
اگر به برنامه‌ی خود پایبند نبودید خود را تنبیه کنید؛ به طور مثال 25 تست اضافه برای درسی که طبق برنامه عمل نکرده‌اید در نظر بگیرید.
سعی کنید خواب بعدازظهر نداشته باشید یا کم بخوابید.
اگر به هشدار ساعتی که برای بیدارباش تنظیم کرده‌اید حساس نیستید از یکی از اعضای خانواده بخواهید شما را بیدار کند.سعی کنید سیستم بیولوژیک بدنتان را به مطالعه در روز و خوابیدن در شب عادت دهید؛ زیرا بهترین زمان‌های مطالعه در روز است و شب بهترین زمان برای استراحت و آرامش مغز و اعضای بدن شماست.
استراحت‌کردن مهم است:
وقتی خواب هستیم مغز ما حافظه‌های جدیدی را به وجود می‌آورد و مطالب خوانده‌شده را طبقه‌بندی می‌کند.کم‌خوابی تأثیر خود را به صورت ناگهانی نشان نمی‌دهد بلکه ممکن است تأثیر منفی آن روی تمرکز حواس، عدم یادگیری و... خود را نشان دهد.
مراقب میزان خواب خود باشید، اگر هنگام خواب افکار مزاحم به سراغتان آمد با آن‌ها مقابله نکنید.
بعد از بیداری 15 دقیقه برای بازگشت به حالت طبیعی در نظر بگیرید و از شستن دست و صورت و خوردن یا آشامیدن برای تسریع در بازگشت به حالت طبیعی استفاده کنید.
دلایل پرخوابی داوطلبان کنکوری
به طور کلی پرخوابی و کسلی معمولاً همراه با کمبود اکسیژن بروز می‌کند. اگر در طولانی‌مدت در محیطی با تهویه‌ی نامطبوع قرار بگیریم، با خمیازه‌های طولانی و متعدد این هشدار را از طرف بدن دریافت می‌کنیم. در این حالت باید در صورت امکان نسبت به ایجاد تهویه اقدام کنیم و اگر این امکان فراهم نبود باید محل را ترک کرد.از عوامل دیگر پرخوابی، عدم خواب کامل ۶-۸ ساعته و چرت‌های کوتاه به جای آن است. مغز برای طبقه‌بندی مطالب و آماده شدن برای دریافت مطالب جدید نیاز به خواب کامل دارد و چرت‌های کوتاه اجازه‌ی انجام آن را نمی‌دهند. هم‌چنین تعدد وعده‌های خواب بیش‌تر موجب خواب‌آلودگی می‌شوند.
عوامل روانی نیز سهم بزرگی در پرخوابی دارند. ناامیدی، افسردگی و بی‌انگیزگی از مهم‌ترین عوامل روانی پرخوابی هستند. اگر هر کدام از موارد بالا در شخص وجود داشته باشد باید به روان‌شناس مراجعه کند.
از دیگر علل روانی پرخوابی می‌توان به یکنواختی محیط مطالعه اشاره کرد. بهتر است بعد از هر دوره‌ی یک‌‌ماهه، دو الی سه روز محیط مطالعه را تغییر دهید. این عمل می‌تواند با تغییر دکوراسیون یا تعویض محل مطالعه از کتابخانه به منزل یا برعکس صورت گیرد. هم‌چنین اگر اطرافیان بی‌حوصله و پرخواب باشند، به طور مستقیم تأثیرگذار هستند.
کمبود مواد معدنی ضروری و ویتامین‌ها نیز می‌تواند موجب پرخوابی شود؛ اما ماده‌ای که کمبود آن از علل شایع پرخوابی است، ویتامین D است. درصورت احساس کمبود این ماده باید نسبت به جبران آن از طریق مواد غذایی یا مکمل‌ها اقدام کرد.
به طور کلی ساعت خواب بر اساس عادت تنظیم می‌شود. دانش‌آموز کنکوری باید خود را به خواب کم (۶-۸ ساعت) عادت دهد.
علاوه بر ۶ ساعت خواب کامل می‌توان در بازه‌های کوتاه نیم‌ساعته در بین ساعات مطالعه استراحت داشت. به ازای هر ۲ ساعت مطالعه می‌توانید نیم‌ساعت استراحت کنید و یک چرت کوتاه داشته باشید.
اولویت زمان خواب کامل هم با شب است. در این زمان هورمون‌های مهم بدن از قبیل هورمون رشد ترشح می‌شوند. نخوابیدن در شب موجب اختلال در ترشح این هورمون‌ها خواهد شد. شرایط برای خواب شب‌هنگام، مطلوب‌تر است. هم‌چنین در طول روز ممکن است شرایط برای خواب کامل به دلیل سروصدا و سایر مسائل فراهم نشود. ازطرفی در شب به دلیل سکوت و یکنواختی محیط، خواب‌آور و کسل‌کننده است و بازده را کاهش می‌دهد.
سمیه اراضی
کارشناسی ارشد فیزیک
