ماری کوری‌

ماری کوری دانشمند مشهور فیزیک و شیمی بود که به‌عنوان یکی از پیشگامان عصر رادیواکتیو شناخته می‌شود. او تنها زن برنده‌ی دو جایزه‌ی نوبل است.

ماریا سالومی اسکلودوسکا در هفتم نوامبر سال ۱۸۶۷ در ورشو لهستان به‌دنیا آمد. در آن سال‌ها، لهستان هنوز بخشی از فرمانروایی روسیه محسوب می‌شد. او از دوران کودکی به حافظه‌ی شگفت‌انگیز مشهور بود و در ۱۶ سالگی، مدال طلای رقابت‌های علمی را از یک دبیرستان روسی دریافت کرد. 

ماری اولین بانوی برنده‌ی جایزه‌ی نوبل و همچنین اولین فرد و تنها بانوی جهان با دو جایزه‌ی نوبل بود. خانواده‌ی کوری، در مجموع ۵ جایزه‌ی نوبل را به نام خود ثبت کردند.

این دانشمند بزرگ، اولین استاد زن در دانشگاه پاریس بود. ماری مانند خواهرش برونیسلاوا (برونیا) در فرانسه تحصیل کرد. او پس از ازدواج با پیر کوری، نام خانوادگی همسر را انتخاب کرد و اولین جایزه‌ی نوبل خود در رشته‌ی فیزیک را نیز با پیتر به‌صورت مشترک دریافت کرد. جایزه‌ی نوبل دوم، در رشته‌ی شیمی به ماری اهدا شد.

به‌هرحال استعداد و پشتکار بالا همیشه همراه ماری بود و او در سال ۱۸۹۳ و در سن ۲۶ سالگی، مدرک کارشناسی ارشد خود را به‌عنوان دانشجوی برتر در رشته‌ی فیزیک دریافت کرد.

او در سال ۱۸۹۵ و در ۲۸ سالگی با پیر کوری ازدواج کرد. پیر در آن زمان ۳۶ سال داشت. او به‌تازگی مدرک دکتری را دریافت کرده و به‌عنوان استاد مشغول به فعالیت شده بود. 

ماری پس از ازدواج با پیر، نام خانوادگی او را نیز به نام خانوادگی خود اضافه کرد. او در آن سال‌ها مشغول تحقیقات مقطع دکتری بود و برای این منظور، عنصر اورانیوم را انتخاب کرد.

در سال ۱۸۹۵، ویلهلم رونگتن پرتوهای X و فرآیند تصویربرداری از اعضای داخل بدن را کشف کرد. یک سال بعد، دانشمندی با نام هنری بوکورل کشف کرد که پرتوهای ساطع شده از اورانیوم، توانایی عبور از فلزات را دارند و البته، متفاوت از پرتوهای X هستند.

به‌هرحال ماری تصمیم گرفت تا روی این پرتوهای جدید تحقیق کند. این زمینه، بحثی جذاب و جدید برای مطالعات دکترای او بود. 

 تا پایان سل ۱۸۹۸، پس از تحقیق روی چندین تن از ان ماده، آنها دو عنصر شیمیایی جدید را معرفی کردند. اولین عنصر کشف شده پولونیوم نام داشت. ماری، به‌خاطر احترام به وطن خود (Poland)، این نام را برای عنصر جدید انتخاب کرد.

دومین عنصری که توسط این زوج کشف شد، رادیوم نام داشت. آنها نام این عنصر را از روی معنی لاتین کلمه‌ی پرتو (Ray) انتخاب کردند. 

ماری کوری سرانجام در ژوئن سال ۱۹۰۳، مدرک دکترای خود را در رشته‌ی فیزیک دریافت کرد. داوران ماری معتقد بودند او بزرگترین تأثیر علمی تاریخ در یک پایان‌نامه‌ی دکترا را از خود بر جای گذاشته است. ۶ ماه بعد، این دانشمند جایزه‌ی نوبل فیزیک را به‌عنوان اولین زن تاریخ ازآن خود کرد.

جایزه‌ی نقدی نوبل، شرایط زندگی را برای ماری و پیر آسان‌تر کرد. آنها با این جایزه توانستند یک دستیار آزمایشگاه استخدام کنند. پیر نیز کرسی تدریس فیزیک را در دانشگاه سوربن تصاحب کرد. دانشگاه نیز یک آزمایشگاه مجهزتر در اختیار این زوج قرار داد. آنها در سال ۱۹۰۴ صاحب یک دختر دیگر با نام ایو شدند.

در سال ۱۹۰۶، زندگی آرام و خوشبخت خانواده‌ی کوری دچار یک نقطه‌ی سیاه شد. پیر در یک حادثه در تصادف با یک درشکه جان خود را از دست داد. ماری باوجود ناراحتی شدید از مرگ پیر، پیشنهاد سوربن برای تدریس فیزیک به‌جای او را قبول کرد. این تدریس نیز یک تاریخ‌سازی دیگر توسط ماری بود. او به‌عنوان اولین استاد زن در دانشگاه پاریس فعالیت می‌کرد.

ماری کوری در سال ۱۹۱۰ موفق شد تا نمونه‌ای خالص از فلز رادیوم را در محیطی ایزوله استخراج کند. او این عنصر (عنصر شماره‌ی ۱۲) را سال‌ها پیش کشف کرده بود. این استخراج، جایزه‌ی نوبل شیمی را در سال ۱۹۱۱ برای ماری کوری به همراه داشت. البته کشف عناصر رادیوم و پولونیوم نیز دلایل دیگر اهدای این جایزه بودند. ماری کوری تنها فردی است که جایزه‌ی نوبل را هم در فیزیک و هم در شیمی در کارنامه‌ی خود دارد.

با شروع جنگ جهانی اول، ماری نتایج علمی خود را به دنیای واقعی و با کاربردهای مفید عرضه کرد. او با کمک دختر ۱۷ ساله‌اش آیرین، تجهیزات تصویربرداری پزشکی نیمه‌پرتابل را برای استفاده در میدان‌های جنگ طراحی و تولید کرد.

تا پایان آن جنگ، بیش از یک میلیون سرباز توسط دستگاه‌های این دانشمند تحت عکاسی پزشکی قرار گرفتند.

بقیه ماجرای زندگی ماری کوری را در ویدیو زیر میتوانید ببینید.